Column

 

Hoewel wij zijn boeken altijd goed verkochten, heb ik nooit omgekeken naar de romans van Kader Abdolah. Ze zagen er prachtig uit, maar nooit bekroop mij de behoefte om ze te lezen. Geen idee waarom. Misschien voelde ik een bepaalde afstand tussen hem als auteur en mijzelf als lezer. Misschien omdat ik dacht dat boeken die zich afspelen in en rond Iran mij niet zouden boeien. Een andere wereld. Onbekend en onbemind. Met het verschijnen van ‘Voordat het laat wordt’ kwam daar verandering in. Uit het niets. In uitvoering was de roman niet mooier of opvallender dan zijn vorige boeken. Op onverklaarbare wijze riep het echter wel naar mij. Fluisterend. Diep in mijn onderbewustzijn.

RITME

Iedere keer als ik langs de boekentafels liep, hield het boek mij staande. Pakte ik het op en bladerde het door. Snoof de geur diep in mij op. Steeds legde ik het boek terug op de stapel, maar het bleef toch verleidelijk naar mij roepen. Uiteindelijk nam ik een exemplaar mee naar de toonbank en begon achter het kassablok de eerste paar bladzijden te lezen. Het viel mij meteen op hoe toegankelijk het was. Een bijna muzikaal ritme van woorden en zinnen hield mij direct in haar greep.

ADEMLOOS

De roman ging mee naar huis en ’s avonds las ik twintig hoofdstukken. Zonder onderbreking. Ademloos. Samen met de schrijver glipte ik onherkenbaar over de grens van Iran en was ik op weg naar het huis van zijn dementerende moeder. Sliep ik in het eeuwenoude observatorium waar de voorvaderen van Kader Abdolah nachtenlang naar de sterren hebben gekeken. Ik luisterde naar de vele verhalen uit het oude Perzische Rijk en verbaasde mij niet voor het eerst over de ongekende wreedheid van het huidige regime. De reden waarvoor de auteur ooit uit levensbehoud naar Nederland was gevlucht en zich de namen van twee vrienden had toegeëigend als herinnering en eerbetoon aan hun ultieme offer.

RUMI

Het boek betoverde mij op een ongekende manier. De hypnotiserende woorden en beeldende omschrijvingen van verloren werelden. Vernietigde samenlevingen die verder teruggaan dan het begin van de tijd. In het weekend las ik de roman uit en de volgende dag bestelde ik meer van Kader Abdolah. Ik nam ‘Wat je zoekt, zoekt jou’ mee naar huis. Een boek over de voor mij tot dan toe totaal onbekende Perzische dichter Rumi, die ook werd genoemd in het uitgelezen ‘Voordat het laat wordt’.

GESCHIEDENISLES

Deze roman had hetzelfde effect op mij. Ik kreeg geschiedenisles over de historie van het geboorteland van de auteur en de veroveringen door Arabieren, de invloed van de Romeinen en de verwoestingen die werden aangericht door het Mongoolse Rijk. Ik maakte kennis met het leven en werk van de beroemdste dichter uit het Midden-Oosten. Alles door de ogen van Kader Abdolah die mij als een leermeester een onbekende wereld introk.

RAMONA

Het boek over Rumi is inmiddels uit. Tijd om weer even adem te halen. Ondertussen ben ik begonnen aan het volgende boek. ‘Op zoek naar Ramona’, een mierzoete voorkant, maar een prachtig verhaal.

 

“Zijn dit de laatste twee zwarte agenda’s die u heeft in dit formaat? Ik het er drie nodig.” Een vrouw komt richting de toonbank met twee grote kantooragenda’s in haar handen. “In het zwart wel”, zeg ik tegen haar. “Misschien heb ik ze ook nog in het blauw.” Ik loop naar de tafels en vind inderdaad een blauwe variant. “Exact hetzelfde, alleen een iets andere kleur.” Ik leg de blauwe boven op de twee zwarte agenda’s, die al op de toonbank liggen. Het verschil in kleur is nauwelijks te zien.

NABESTELLEN

“Nee, ik wil ze wel graag in dezelfde kleur hebben”, zegt ze tegen mij. “Zijn ze nog te bestellen door u?” Helaas. Kantooragenda’s nabestellen is lastig. “Oh, wat jammer”, zegt ze. “Het is voor drie medewerkers op kantoor en dan is het wel beter als ze allemaal dezelfde kleur hebben.” Persoonlijk lijkt het mij handiger als ze juiste een andere kleur hebben, maar dat ligt dan misschien aan mij.

KLEUR

Ik leg de drie agenda’s naast elkaar zodat ze kan zien dat het in kleur weinig tot niets scheelt.

PRIJSSTICKER

“Nee”, zegt ze resoluut en pakt de meest rechtse agenda’s. ”Ik neem die twee zwarte agenda’s en deze blauwe niet.” Ik pak de agenda van haar over en zeg dat dit een zwarte agenda is. Het staat ook achter op de prijssticker. Zwart. “Oh”, zegt ze nu verrast. “Dan wil ik die u in uw hand heeft, samen met deze andere zwarte agenda.” Ik pak de agenda die ze aanwijst en zeg met een verborgen glimlach: “Dat is de blauwe uitvoering, mevrouw.”

BLAUW

Ik draai hem om en laat de prijssticker zien. Onder de prijs staat keurig: Blauw.

BALLETJE-BALLETJE

Het begint een beetje op het illegale spelletje Balletje-Balletje te lijken waarmee onschuldige toeristen op straat worden bedonderd met drie omgekeerde bekers en een balletje. Onder welk bekertje ligt het balletje en win het geld dat op tafel ligt.

In mijn winkel spelen wij dat nu blijkbaar met agenda’s.

BESMETTELIJK

“Ben ik nou kleurenblind aan het worden?”, vraagt de vrouw zich hardop af. Ik leg wederom uit dat het verschil tussen donderblauw en zwart onder kunstlicht bijna niet te zien is. “Van die blauwe variant heb ik er nog een stuk of vijf, dus misschien is dat een idee?” Ze moet er even over nadenken. “Zwart is wel mooier voor een agenda”, zegt ze tenslotte. “Minder besmettelijk ook.” Ik knik, maar vraag mij af of iemand op kantoor het ook maar iets kan schelen.

GEDACHTEN

“Misschien kan niemand het iets schelen”, zegt ze plotseling. Alsof ze mijn gedachten kon lezen. “Doe maar drie blauwe.” Ik loop naar de tafel en pak nog twee blauwe kantooragenda’s. “Gewoon zeggen dat ze zwart zijn, dan geloven ze u direct.” Ze moet er samenzweerderig om lachen. Ik scan de agenda’s en reken bijna tweeënveertig euro met haar af. Ik doe het bonnetje er keurig bij. Toch weer bijna zeven euro om terug te vorderen van de belastingdienst.

SPANNEND

Mijn klant heeft inmiddels de slappe lach.

“Spannend hoor”, zegt ze tegen mij….

 

Een oudere man komt zuchtend bij de kassa. “Is hij er al?”, vraagt hij aan mij. De blik in zijn ogen maakt duidelijk dat hij eigenlijk alweer rekent op een negatief antwoord. Hij loopt zelfs al bijna richting de deur terwijl de laatste letters van zijn vraag nog over zijn tong rollen. Hij komt al een aantal jaar bij ons in de winkel informeren naar hetzelfde boek. Hij hoeft niet eens meer om de titel te vragen. Ik weet waarop hij wacht, maar ik moet hem iedere keer teleurstellen.

MUSCH

In de zomer van 2018 kocht hij het eerste deel van de Johan de Witt trilogie, een historische roman van Jean-Marc van Tol. Behalve een uitstekende auteur ook bekend als één van de drie geestelijke vaders van Fokke & Sukke. “Musch” verkocht bij ons in Almere-Haven heel aardig en zag er in de gebonden uitvoering ook zeer goed uit. Het wekte de belangstelling van veel mensen met interesse in geschiedenis. Zo ook van de man die nu bij mijn toonbank staat.

CORONA

Na het lezen van deel 1 wilde hij zo snel mogelijk verder met het tweede deel, “Buat”. Mede door corona liet het boek echter langer op zich wachten. Ik had al eens contact gehad met Jean-Marc en die gaf aan dat hij nog niet echt een definitieve datum wist. Een boodschap die ik toen direct doorgaf aan mijn klant. Inmiddels wist ik echter dat het tweede deel half november dan eindelijk zou gaan verschijnen.

ONGELOOF

“Over twee weken heb ik hem”, roep ik mijn klant dan ook na, terwijl ik alleen zijn rug nog zie.

Hij staat meteen stil. “Echt waar?”, vraagt hij met enig ongeloof. Bang dat ik hem misschien in de maling neem. Hij ziet mij er duidelijk voor aan. Zelfs ik zal echter niet een trouwe klant na vijf jaar wachten geheel ten onrechte blij maken met een dode mus.

“Echt waar”, zeg ik. “Het boek staat op punt van verschijnen.”

SPRAKELOOS

Van de auteur kreeg ik een mailtje met alle boekwinkels waar hij zijn nieuwe roman zou komen promoten. De Grand Tour van Jean-Marc van Tol. Van zaterdag 11 november t/m zondag 10 december. Alles was in kannen en kruiken. Mijn klant kijkt mij sprakeloos aan. Een grote glimlach op zijn gezicht. Een kleine traan in zijn linkeroog. “Het zal ook wel eens tijd worden”, zegt hij. Hij ziet er meteen vijf jaar jonger uit.

ENTHOUSIAST

“Ik ga vandaag meteen beginnen met het opnieuw lezen van dat eerste deel”, zegt hij enthousiast. “Dan kan ik daarna in één keer door met het tweede boek.”

FLUITEND

Het klinkt als een plan. Ik vertel hem dat ik zijn telefoonnummer nog heb en hem meteen zal bellen als het boek door ons ontvangen is. “Fantastisch”, zegt hij en verlaat bijna fluitend de winkel. Heel even lijkt het erop dat hij een vrouw die ook naar de uitgang loopt van enthousiasme een ferme tik op haar kont gaat geven.

In de tijd van Johan de Witt zou hij daar absoluut mee zijn weggekomen….

Een vaste klant komt de winkel in op zoek naar een boek voor haarzelf. De vorige keer heeft ze ‘Daar waar de rivierkreeften zingen’ gekocht. Een boek dat blijkbaar goed is bevallen. Mijn collega laat de meest recente romans van Tommy Wieringa en Adriaan van Dis zien. Maak het maar lekker makkelijk. Twee bestsellers van twee bekende auteurs. Ze vraagt dan ook nóg een stukje advies: welke moet ik nemen? Mijn collega adviseert ‘Nirwana’ van Wieringa. Nadat ze snel even de achterkant heeft gelezen, besluit ze het boek te kopen. Ze loopt richting de toonbank en rekent het boek bij mij af.

SHELLEY READ

Zelf zou ik “Ga als een rivier” van Shelley Read hebben geadviseerd, maar Wieringa is natuurlijk ook prima.

DOG MAN

“Ik las in je column dat de nieuwe Dog Man binnenkort gaat verschijnen. Moet ik die reserveren of krijg je er genoeg?” Klanten die mijn columns lezen hebben altijd een streepje voor. Ik vertel dat wij er genoeg krijgen. Ondanks de klant uit Hilversum waar ik onlangs over schreef, verwacht ik geen rijen voor de winkel met kinderen die deel elf komen kopen. Dog Man is echter wél een van de meest populaire series van dit moment, die bij ons het succes van onder andere ‘Het leven van een loser’ ruimschoots heeft overtroffen. Naast de boeken verkopen wij ook balpennen, gummetjes en potloden van Dog Man.

TOMMY WIERINGA

In mijn hoofd maak ik de aantekening om een exemplaar van deel elf voor haar te reserveren. Je weet het tenslotte maar nooit. We maken nog een kort grapje over de man uit Hilversum en ik vertel haar dat ik binnenkort misschien een column ga schrijven over een vrouw die het nieuwe boek van Tommy Wieringa heeft gekocht. Ze kan er gelukkig om lachen. “Wel een aardige hoor”, zegt ze er toch nog even voor de zekerheid bij.

WIM SONNEVELD

Nou probeer ik eigenlijk altijd aardige columns te schrijven, alleen leent de situatie zich daar niet altijd voor. Sommige situaties die zich voor de toonbank of elders in de winkel afspelen zijn simpelweg te leuk of te bijzonder om niet op te schrijven. Iedereen die in een winkel werkt zal dat waarschijnlijk wel bevestigen. Niet iedereen schrijft het op, maar veel zullen de situaties wel degelijk herkennen. “De humor ligt op straat”, zei Wim Sonneveld ooit in een mooie sketch. Ik kan iedereen verzekeren dat die ook op de winkelvloer ligt.

SOCIALE MEDIA

Veel columns van mij zijn echter niet echt te herleiden naar één persoon. Doorgaans is het een combinatie van meerdere klanten en verschillende situaties. Dat maakt van het schrijven ook wat meer een uitdaging, om het allemaal aan elkaar te kunnen knopen in de zelfopgelegde beperking van vijfhonderd woorden. Het is niet de bedoeling dat iemand zich er letterlijk in kan herkennen. Hoewel het in sommige situaties niet altijd te voorkomen is. In dat geval is het gewoon te hopen dat die meneer in Hilversum ons niet op sociale media volgt.

BESTELBLOK

Dog Man elf reserveren.

Ik noteer het in ons bestelblok bij de kassa.

 

Drie jongens van een jaar of zestien lopen als een treintje door de winkel. Achter elkaar. Het is ongeveer 26 graden buiten en in de winkel misschien nog een graadje warmer. Ze hebben alle drie een baseball cap op hun hoofd, met daaroverheen de muts van hun hoodie en voor alle zekerheid ook nog de capuchon van hun gewatteerde jas.

BROEKSRIEM

Ondanks de vele kleren proberen ze zo cool mogelijk over te komen en ik verbaas mij dat ze ondanks alles tóch nog vergeten zijn om een broeksriem door de lusjes van hun spijkerbroek te halen. Met name de achterste jongen doet bijna wanhopige pogingen om zijn broek omhoog te houden.

GANGSTER

Boven de rand van hun sportschoenen zijn steeds even witte sokjes te zien. Hoewel ze duidelijk als een soort gangster willen overkomen, zorgen die sokjes voor een bijna vertederend beeld. Ze proberen de illusie te wekken dat ze als stoere mannen met hun blote voeten in hun schoenen zijn gestapt. Die sokjes willen echter niet meewerken. Het maakt duidelijk dat ze vooral geen zere voeten willen krijgen.

HEUPEN

Na iedere derde of vierde stap zakt hun broek weer naar beneden en zijn de witte sokjes eventjes uit het beeld verdwenen. In plaats daarvan zijn felgekleurde onderbroeken te zien met allerlei flitsende patronen. Ongetwijfeld van een voor de jeugd zeer bekend en gewild merk. Snel trekken ze hun jeans weer naar boven in de hoop dat ze eventjes wat langer rond hun heupen blijven hangen. Waardoor de witte sokjes weer te bewonderen zijn.

Het ritje door de winkel komt bij de toonbank tot stilstand.

VERTAALMACHINE

“Toto zetten?”, vraagt één van de jongens. De vertaalmachine in mijn hoofd maakt er een echte zin van en ik begrijp dat hij op wedstrijden wil gokken. Maar helaas voor hem hebben wij geen loterijen. “Misschien kan je het verderop bij de sigarenwinkel scoren”, doe ik een dappere poging om even met een streetwise antwoord te komen. Ze kijken mij echter aan alsof ik een andere taal spreek.

“Huh?”

BAKKER

Ik vertel nu in normale woorden dat ze bij de sigarenwinkel verderop wel loten verkopen. Voorbij de busbaan, naast de bakker.

“De bakker?

Kan je daar Toto zetten?”

BUSBAAN

Ze kijken mij nu allemaal met verbazing aan. Ik weet zeker dat ik niet gezegd heb dat je bij de bakker kan gokken, maar dat is blijkbaar wat ze hebben opgevangen. Als ik nogmaals wil uitleggen dat ze bij de winkel náást de bakker moeten zijn, is het treintje alweer in beweging gekomen en lopen ze achter elkaar naar de uitgang. In plaats van linksaf richting de busbaan, lopen ze naar rechts en haal ik mijn schouders op.

ZWEETDRUPPELS

Tien minuten later zie ik ze weer opnieuw voorbijlopen, nu de goede kant op. Ze zijn niet even snel naar huis gegaan om een broekriem te halen en de witte sokjes floepen nog steeds op komische wijze tevoorschijn. Bij de voorste jongen zie ik de zweetdruppels op zijn voorhoofd staan.

KASSA

Achter de kassa trek ik bijna automatisch mijn broek een stukje omhoog.

 

 

“Ik zoek het elfde deel van Dog Man”, vraagt een man aan mij. “Het is een cadeautje, maar ik kan het nergens vinden. Ik kom uit Hilversum en daar hadden ze deel elf niet. Daarom ben ik maar naar Almere gereden.”

VRIENDIN

Zover ik weet is deel tien nog niet zo heel lang geleden verschenen en als ik ga zoeken in de bestelcomputer, zie ik dat het volgende deel pas ergens begin november gaat komen. Ik vertel de man dan ook dat hij nog even geduld moet hebben. “Wat vreemd”, zegt hij echter. “Volgens mijn vriendin moet deel elf al zijn verschenen. Haar zoon heeft deel tien helemaal uit.”

TELEURSTELLING

“Tja, lezen gaat sneller dan schrijven”, vertel ik hem. Van Dog Man verschijnen er doorgaans twee per jaar en dat is al vrij veel. “Dus hij moet nog vier weken wachten?” De teleurstelling druipt van zijn gezicht. Blijkbaar heeft hij de belofte gedaan om dat nieuwe boek wel even te gaan halen.

ONDERBROEK

“Ik heb wel andere series van dezelfde auteur”, zeg ik om in ieder geval een alternatief te bieden. “Kapitein Onderbroek is ook heel leuk en we hebben eventueel de serie van Kleine Karels Tekenclub. Ze zijn allemaal voor dezelfde leeftijd en hebben soortgelijke humor.”

POGING

De man lijkt mij niet te horen, zo teleurgesteld is hij over het feit dat deel elf van Dog Man nog nergens te koop is. Hij zucht diep en doet bijna alsof dit het einde van de wereld is. Terwijl wij in de winkel meer dan genoeg series hebben. Er is geen gebrek aan leuke boeken voor kinderen tussen de zeven en negen jaar. “Er is een nieuw deel uit in de serie over het Leven van een Loser”, doe ik nog een dappere poging.

AMSTERDAM

“Ben ik helemaal voor deel elf naar Almere-Haven gereden”, zegt de man zonder op mij te reageren. “Heeft het zin om naar Amsterdam te gaan?”, vraagt hij met enige hoop in zijn stem. “Niet voor deel elf van Dog Man”, geef ik als antwoord. “Zelfs daar verschijnt het boek pas in november.” Hij laat wederom een diepe zucht horen. Deel elf van Dog Man is een stuk belangrijker dan ik dacht, blijkt werkelijk uit alles.

PLUCHE

“Eventueel heb ik een pluche uitvoering van Dog Man.”

“Echt waar?”

REDDINGSBOEI

Alsof ik een reddingsboei zijn kant opgooi. “Ik heb er nog ééntje. Net als de serie is ook deze zeer populair.” Ik loop naar de prachtige Dog Man display en laat de knuffel zien. Dog Man in een blauwe trui en een bijpassend petje. Probeer daar maar eens nee tegen te zeggen. Hij pakt het beestje in zijn handen en ik merk dat hij het niet kan weerstaan. Hij kijkt naar de prijs en knikt tevreden.

BLIJ

“Ik koop hem”, zegt hij. “Daar zullen ze erg blij mee zijn.”

De teleurstelling over deel elf van de serie is vergeten. “Het is voor de zoon van mijn nieuwe vriendin”, zegt hij ter verduidelijking.

ELF

Ah, een nieuwe vriendin. Dat kan het verklaren.

Misschien ook wel nummer elf.

 

Als de telefoon begint te rinkelen en er geen klanten bij de toonbank staan, neem ik op en krijg ik een man aan de lijn. “Goedemorgen, met Bart. Ik vroeg mij af of u mij al heeft gebeld?” Ik hoor de vraag met enige verbazing aan, aangezien ik geen idee had dat ik hem vandaag – om wat voor reden dan ook – zou moeten bellen. Sterker nog: ik heb geen idee wie hij is. “Heeft u een boek besteld?”, vraag ik als het verder stil blijft aan de andere kant.

TELEFOONTJE

“Een boek? Waarom zou ik een boek bestellen?”

Op zich kan ik tientallen redenen bedenken, maar blijkbaar is Bart geen lezer. “Omdat je een telefoontje van de boekwinkel verwacht”, is dan ook mijn antwoord.

BOEKWINKEL

“Boekwinkel? Waarom zou de boekwinkel mij bellen?”

“Die vraag kan je alleen zelf beantwoorden”, vertel ik hem. “Je spreekt met The Read Shop. De boekwinkel in Almere-Haven.”

BRIL

Het blijft weer even stil.

“Ik bel om te vragen wanneer mijn bril klaar is. Dat moet op dit nummer. Jullie zouden vandaag bellen en dan kon ik hem vanmiddag ophalen. Ik heb alleen nog geen berichtje ontvangen. De bril is vorige week al betaald. Dat kunt u wel nakijken, denk ik zo.”

GEÏRRITEERD

Bart klinkt een beetje geïrriteerd.

“Nou, wij doen heel weinig in brillen dus ik denk dat je met de verkeerde winkel belt. Mogelijk moet je bij de opticien zijn.” Ik wil hem succes wensen en de verbinding verbreken, maar Bart laat zich niet zo makkelijk afschepen. “Ik weet zeker dat ik het goede nummer heb”, zegt hij stellig. “The Read Shop klinkt ook logisch, aangezien het om een leesbril gaat.”

ONVERMOEIBAAR

Het klinkt nog aannemelijk ook. Op een wat vreemde manier. De leesbrillenwinkel. Ik kan er wel om lachen. “Jullie hadden een aanbieding dat ik een tweede bril gratis kreeg”, gaat Bart inmiddels onvermoeibaar verder. “En die eerste bril die ik wel moet betalen kon ik via jullie rechtstreeks declareren bij mijn zorgverzekeraar.”

BOEKHANDELSVERENIGING

Een duidelijk verhaal, maar toch echt bij de verkeerde winkel. Hoe essentieel in mijn ogen de boekwinkel ook mag zijn, het is vanuit de overheid nog altijd niet mogelijk om de aanschaf van boeken en tijdschriften als producten met medische noodzaak te laten vergoeden. Het is wel een goed idee, dat moet ik eerlijk toegeven. Ergens in mijn achterhoofd maak ik dan ook de notitie om het binnenkort eens voor te leggen bij de boekhandelsvereniging.

ROTLETTERS

“Ik ben toch bang dat je bij de verkeerde winkel bent”, vertel ik hem voor de tweede keer. Misschien moet je bij Eye-Wish, Hans Anders of Pearl zijn, die zitten allemaal in het winkelcentrum van Almere-Haven. Die verkopen brillen, wij verkopen boeken.”

Bart valt weer even stil en vervolgens hoor ik hem zachtjes vloeken. “Ik kan die kleine rotletters in het adresboekje van mijn vrouw ook amper lezen.”

KWAAD

“Ik kom wel naar de winkel”, zegt hij uiteindelijk kwaad.

Hij verbreekt de verbinding en de rest van de dag hou ik de deur van de winkel angstvallig in de gaten.

“De wind kent mijn naam.”

ISABEL ALLENDE

Een vaste klant leest hardop de titel van het nieuwe boek van Isabel Allende. Het ligt op het Top10 meubel, schuin tegenover de toonbank. Hij draait zich om en kijkt naar mij. “Die van mij zijn doorgaans vrij anoniem”, zeg ik tegen hem. Een paar tellen vertrekt hij geen spier op zijn gezicht, maar dan schieten we allebei in de lach.

KINDEREN

Mannen en grapjes over poep en pies.

Het blijven kinderen….

WINDSTIL

“Ik moest aan exact hetzelfde denken”, zegt hij tegen mij. “Rare titel hoor”, zegt hij met een glimlach van oor tot oor. “Mijn vrouw leest haar boeken echter graag”. Hij heeft een exemplaar in zijn hand en legt het op de toonbank. “Als ze een nieuw boek heeft is het bij ons thuis altijd windstil”, zegt hij. “Ze verdwijnt gewoon in zo’n boek en komt pas weer tot leven als ze het uit heeft. Zelf lees ik ook graag, maar bij haar is het van een overtreffende trap.”

TOONBANK

Ik pak het boek voor hem in.

“Als ik haar stoor tijdens het lezen, dan krijg ik de wind van voren.”

Een vrouw staat ook bij de toonbank te wachten.

BOEKENBON

“Wat een flauwe grapjes”, zegt ze tegen ons. Je ziet aan haar dat ze er echter wel om kan lachen. “Heb je een boekenbon voor mij? Van dertig euro graag.” Ik pak een bon uit het kastje achter de kassa en activeer hem voor het gewenste bedrag. “Heb je er een mooi papiertje omheen?” Dat hebben wij uiteraard, kant en klare cadeauzakjes. Binnen een paar tellen ligt er een keurig verpakte cadeaubon op de toonbank en rekent de vrouw hem af.

PIEPEND

“Klaar in een poep en een scheet”, zegt ze zachtjes en loopt zonder verder op of om te kijken de winkel weer uit.

De man die het boek van Isabel Allende heeft gekocht staat nog bij de toonbank. We kijken elkaar weer aan en proesten het uit van het lachen. Die hadden we niet zien aankomen. Mijn klant loopt gevaarlijk rood aan en hapt naar adem. “Een vrouw naar mijn hart”, weet hij piepend en krakend uit te brengen.

KLANTEN

Er komen meer klanten de winkel binnen.

“Ik ga richting huis, het was mij weer een waar genoegen.”

NICCI FRENCH

Een andere man komt naar de kassa met het meest recente boek van Nicci French. “Het is een cadeautje”, zegt hij zakelijk. Ik pak het in en reken het met hem af. De volgende klanten komen voor PostNL en uiteindelijk zie ik weer iemand met een drietal boeken naar de toonbank komen. Dát is waar ik de winkel bijna tien jaar geleden voor begonnen ben…

GELEZEN

“Zijn er cadeautjes bij”, vraag ik als de vrouw de boeken op de toonbank legt. Ze zijn echter allemaal voor haarzelf. Ook de nieuwe Allende zit erbij. “Heb je het al gelezen?”, vraagt ze aan mij.

“Nee, maar ik had net wel een meneer die er erg enthousiast over was.”

TITEL

“Geen wonder”, zegt ze. “En het heeft nog een prachtige titel ook.”

“Oh, wat heb je toch een heerlijke boekwinkel”, zegt een vrouw die met drie boeken naar de kassa loopt. “Al koop ik altijd meer dan ik mij heb voorgenomen.” Ze legt de boeken op de toonbank en rekent ze bij mij af.  ”Oh, wat bent u toch een heerlijke klant”, geef ik het complimentje weer terug.

ESTHER VERHOEF

We kunnen er allebei om lachen.

“Die Esther Verhoef schrijft geweldig”, zegt ze terwijl ze de boeken in haar tas stopt. “Met ieder boek lijkt ze beter te worden en ik las dat dit bijna de beste thriller van het jaar is geworden.” In de befaamde, bejubelde en soms ook gevreesde Thriller- en Detectivegids van Vrij Nederland kreeg ‘Alter Ego’ van Verhoef inderdaad vijf sterren. De winnaar werd uiteindelijk ‘Vlijmscherpe Tranen’ van de Amerikaanse auteur S.A. Cosby. Een keuze waarin ik mij goed kan vinden. Esther Verhoef had echter ook zomaar kunnen winnen en ik beaam dan ook richting mijn klant dat het in mijn ogen één van de beste thrillerauteurs van Nederland is.

VERLIEFD

Stiekem ben ik een beetje verliefd op Esther Verhoef.

In de winkel hangt tussen de tijdschriftenwand en een boektafel een A2 poster van haar ter promotie van ‘Alter Ego’. Recht tegenover de toonbank. Iedere keer als ik recht vooruitkijk, zie ik haar lief tegen mij lachen. Mijn hart maakt een klein sprongetje.

POSTERS

Esther Verhoef heeft eigenlijk geen posters nodig om haar boeken te verkopen. Haar talent en schrijfstijl maken van haar boeken voor heel veel mensen een verplichte aanschaf. Zonder moeite weet ze zich staande te houden tussen al die andere bestsellerauteurs.

TRILOGIE

Ik heb veel van haar boeken gelezen. Eerst de Sil Maier trilogie die ik ooit van haar toenmalige uitgever kreeg toegezonden. Geweldige verhalen, vol passie geschreven. Daar had ze wat mij betreft al veel prijzen mee moeten winnen.

BLOED

Daarna heeft ze nog veel meer boeken geschreven en een groot deel daarvan heb ik thuis in de kast staan. Mijn stille liefde heeft ook te maken met haar talent om uitstekende verhalen te verzinnen. Vooral haar spannende boeken doen mijn bloed sneller stromen en ‘Alter Ego’ is wat dat betreft een nieuw hoogtepunt in haar oeuvre.

CAMPER

Dat recente boekje over een reis in een zelfgemaakte camper naar Frankrijk vond ik persoonlijk niet zo heel geweldig, maar dat zal je mij verder niet hardop horen zeggen.

OVERTREFFEN

“Ik ben zeer benieuwd of ze dit boek kan overtreffen”, zegt de vrouw bij mijn toonbank. Persoonlijk vind ik het al knap dat auteurs iedere keer iets geheel nieuws kunnen verzinnen. “Het lukt haar steeds weer opnieuw”, zeg ik tegen haar. “Het kost haar op het oog geen enkele moeite.”

ALTER EGO

Haar boeken verkopen in mijn winkel meer dan uitstekend. Op dit moment niet alleen “Alter Ego”, maar ook de goedkope editie van “Lieve Mama”.

“Dat witte boekje waarin ze schreef hoe ze met haar man en honden door Frankrijk trok, vond ik ook smullen”, zegt mijn klant nu.

GRINNEKEN

Ik kijk weer naar de poster van Esther Verhoef en zie haar heel zachtjes grinniken.

“Goedemorgen meneer, ik zal het kort houden want ik kan zien dat u een drukbezet man bent. U kent mij niet maar ik lees iedere week uw columns op LinkedIn en daardoor weet ik dat u een boekverkoper bent in hart en nieren. De liefde voor het lezen spat er werkelijk vanaf. Echt grandioos. Daar moet u eigenlijk iets meer mee doen. Ze laten bundelen, bijvoorbeeld. Ik zou zeker een exemplaar van u kopen.”

VERHAAL

Een voor mij onbekende man staat in mijn winkel en steekt zonder zich voor te stellen meteen een heel verhaal af.

RIJMVORM

“Zelf ben ik ook een tijd terug begonnen met het schrijven van verhalen. In rijmvorm, een welhaast vergeten kunstvorm. Omdat ik ook een enorme liefhebber ben van koken en eten, heb ik besloten een kookboek te schrijven. Al mijn lievelingsrecepten op rijm. Voordat je uiteindelijk aan tafel kan, is het tijdens het bereiden van deze maaltijden al lekker smullen geblazen.”

BETOOG

“Een kookboek op rijm?”

Met moeite kan ik een korte reactie geven midden in zijn enthousiaste betoog.
“Jazeker. Een gat in de markt. Daarvan ben ik overtuigd en mijn uitgever is het daar volledig mee eens. Die wil het uitgeven als printing on demand en dat heeft mij gesterkt in mijn plan om Nederland te veroveren als de rijmende kok. Ik hoor altijd verhalen van mensen die een boek schrijven maar nooit een uitgever vinden en ik had er binnen een dag al eentje gevonden.”

VOORVERWARMEN

“Een kookboek op rijm?”

“Absoluut, meneer Herni. Denkt u daar maar eens over na. Met het voorverwarmen van de oven op tweehonderd graden, heeft u genoeg tijd om het vlees alvast een stukje aan te braden.”

VOORZICHTIG

Hij kijkt mij met glimmende ogen aan.

“Zomaar even een stukje uit mijn boek. Snij een rode ui voorzichtig fijn maar niet uw vingers, want dat doet pijn.”

TROTS

Zijn trots kent nu geen grenzen meer. Hij kijkt mij verwachtingsvol aan in de hoop dat hij minimaal een glimlach op mijn gezicht heeft weten te toveren. Verder dan een blik van ongeloof kom ik echter niet. Het is in mijn leven als boekverkoper niet de eerste keer dat ik het idee heb plotseling in een aflevering van Candid Camera te zitten.

“Een kookboek op rijm?”, vraag ik voor de derde keer.

ZELFVERTROUWEN

De rijmende kok begint zijn zelfvertrouwen een beetje te verliezen.

VISUEEL

“Er staan niet alleen recepten in het boek”, zegt hij snel. “Ook verhalen over de ingrediënten. Waar ze vandaan komen en waar je ze kan kopen. Ook vertel ik iets over het land of de streek waar het recept haar oorsprong heeft. Dat vinden mensen die graag in de keuken staan altijd erg mooi. Ik gebruik geen foto’s van de recepten, maar door de gedichten is alles echt heel visueel.”

INDRINGEND

Hij stopt met praten en kijkt mij nu indringend aan.

“U heeft geen interesse?”, vraagt hij uiteindelijk

STOM

Voor ik iets kan zeggen loopt hij al naar de deur.

“Zó goed zijn die stomme columns trouwens niet”, roept hij zonder nog om te kijken.