Hoewel wij het ons nog niet helemaal beseffen, staat de retail mogelijk op de drempel van een geheel nieuwe periode. Ontstaan door de coronacrisis? Of alleen maar versneld? Terwijl het voor veel winkeliers nog niet eens de tijd is om achterom te kijken en de wonden te likken, zie je de contouren van een nieuw winkellandschap al voorzichtig verschijnen. Gedeeltelijk verscholen in een mist van onzekerheid. Voor de uitbraak van het virus zag je al veel grote winkelketens omvallen.
Dixons. Ken je ze nog? De elektronicawinkels waar menigeen zijn of haar eerste computer heeft gekocht. De Headstart, zonder harde schijf en met virtueel geheugen. De winkels van Expo, Free Record Shop, Schoenenreus, V&D, Scheer & Foppe, Witteveen en Kijkshop. Om er slechts een paar te noemen. Allemaal verdwenen zonder dat er een mondkapje aan te pas kwam.
Buurtcentrum
De komende jaren zullen de gevolgen van corona op de winkelstraten van Nederland duidelijk gaan worden. De overheid doet op dit moment haar uiterste best om zoveel mogelijk bedrijven overeind te houden, maar dat zal in behoorlijk wat gevallen vergeefse moeite blijken te zijn. Ging het in 2019 al minder goed met je bedrijf, dan zal corona dit jaar mogelijk de doodsteek kunnen zijn. Vooral als je met je winkel in een duur stadscentrum zit. De winkels die het in de eerste maanden van corona goed doen zijn over het algemeen degene die in een buurtcentrum zitten. Die al jarenlang knokken om hun bestaansrecht te bewijzen en dat nabijgelegen stadscentrum soms hartgrondig hebben vervloekt. Nu is de situatie echter anders en waar ondernemers in voorheen drukke stadscentra wekenlang de deuren gesloten hebben gehouden, grepen die kleinere winkels hun kans.
Winkel om de hoek
De consument heeft de afgelopen maanden de winkel om de hoek weer herontdekt en hun eigen winkelcentrum opnieuw leren waarderen. Nieuw leven ingeblazen. Koop lokaal was wekenlang de kreet en daar gaven de consumenten massaal gehoor aan. Als Schiphol en de winkels bij de grote stations van de Nederlandse Spoorwegen weer hun deuren openen, zal een deel van de drukte daar zonder enige twijfel weer terugkeren. Het is echter de vraag of het in dezelfde aantallen als voorheen zal zijn. Net zoals het handen schudden mogelijk voor altijd zal verdwijnen, is de kans groot dat het thuiswerken niet gaat afnemen. Een hoop bedrijven hebben ontdekt dat het efficiënt is en dat dure kantoorpanden voor een deel niet meer nodig zijn. Minder reiskosten en een lager ziekteverzuim. Met een klein griepje kan je thuis best nog wel je werk doen. Het zal zorgen voor minder passagiers bij het openbaar vervoer, waar mensen die absoluut de 1.50 meter willen handhaven toch al niets te zoeken hebben. Automatisch gaat dat ook voor minder reizigers op NS-stations zorgen en dus lagere omzetten voor de daar aanwezige winkels. Wat weer in het voordeel zal zijn van de reeds genoemde buurtwinkels.
Gunfactor
Veel buurtwinkels zijn aangesloten bij grote bedrijven. Franchise. Als je winkel niet al te groot is, valt die huur doorgaans wel te behappen. Met de voordelen van een gezamenlijke inkoop en marketing kan je in de nieuwe toekomst waarschijnlijk een eind komen. Voor de rest is het aan de ondernemer zelf. Zorg – in mijn geval – als boekhandelaar voor een uitstekende service, laat die bestelling reeds de volgende dag arriveren, lever desnoods aan de deur van de klant en geef altijd weer het juiste advies. Geloof mij: daar kan geen webwinkel tegenop. Ik heb het in mijn columns hier al eerder gehad over de gunfactor. Die ligt op dit moment bij de buurtwinkels en je kan er zelf van alles aan doen om die te behouden.
Bob Dylan
Natuurlijk ga je straks weer klanten kwijtraken omdat die toch liever naar dat grotere winkelcentrum gaan. Of de noodzaak niet meer zien van het lokaal kopen in een stenen winkel en weer hun toevlucht zoeken naar het online shoppen. Een groot deel van de klanten die in het coronatijdperk de lokale winkels hebben gevonden, zullen deze echter trouw blijven. Omdat het best wel een leuke winkel is en ze een glimp van de toekomst hebben gezien. Een buurtcentrum zonder winkel. Om ’s nachts zwetend wakker van te worden. Dylan zong het al in 1964 BC. Before Corona.
The Times They Are A-Changin’