Ik denk dat er in het boekenvak veel meer te juichen valt dan wij als (kleinere) ondernemers beseffen. We zitten vaak gevangen in de waan van de dag, laten de problemen die er altijd zijn soms de overhand krijgen en zien dan niet altijd meer wat er allemaal wél geweldig is. Ik ben ontzettend blij met Matthijs van Nieuwkerk en de boeken die hij noemt en roemt bij DWDD. Soms is er de ergernis dat het boek direct niet meer leverbaar is en vervloek ik in stilte de snel- en slimheid van Bol dat ze een groot deel van de voorraad van het Centraal Boekhuis meteen voor zichzelf reserveren.
De kassa van mijn winkel rinkelt echter vrolijk als ik de boeken wel heb liggen en vaak gaat het om boeken die ik normaal gesproken niet eens zou hebben ingekocht. Of om boeken waar ik er anders misschien maar één of twee van zou hebben verkocht. Ik ben smoorverliefd op Lucinda Riley vanwege de bestsellers die zij schrijft. Op de vele tientallen vrouwen die naar mijn winkel komen om zich onder te dompelen in de wereld van de zeven zussen. David Baldacci, Jo Nesbø, Jussi-Adler Olsen en Lee Child zijn mijn beste vrienden. Simone van der Vlugt, Saskia Noort, Esther Verhoef en Suzanne Vermeer verschijnen regelmatig in mijn dromen en van losers, mutsen en boomhutten krijg ik nooit genoeg. Stephen Fry, Geert Mak, Murat Isik en Ilja Leonard Pfeijffer zijn helden en Maarten ’t Hart, Adriaan van Dis en Tommy Wieringa zijn dag en nacht in mijn winkel aanwezig. Mijn klanten en ik lachen ons suf om Youp, Herman en Lévi terwijl Gijp en Kieft goedkeurend toekijken. Kinderboeken over een rode kat, een kleine muis, een stoere kikker en een grappig rupsje vertederen dagelijks de mensen die er oog voor hebben. Appie Baantjer leeft dankzij Peter Römer nog altijd en krijgt bij mij vele tientallen bezoekers terwijl van Haruki Murakami alle boeken die leverbaar zijn altijd in mijn boekenkasten te vinden zijn.
Tot zover heb ik het alleen maar over de boeken. Duizenden mensen over de hele wereld die speciaal voor ons hun verhalen schrijven en die ik dan mag verkopen. Waar ik per boek meer aan verdiend dan die arme auteur die misschien wel een jaar lang iedere dag op zijn zolderkamertje aan zijn meesterwerk heeft zitten schaven. Hoe meer ik verkoop, des te meer die auteur gaat verdienen en voor hem of haar doe ik dan ook extra mijn best. Hetzelfde plezier haal ik uit al die wenskaarten van Hallmark en Bekking & Blitz die steevast worden aangevuld door een ijverige vertegenwoordiger. Uit de tijdschriften die vier dagen per week bij mij worden afgeleverd. De kantoor- en schrijfwaren die om de week door Quantore worden geleverd en vervolgens gretig aftrek vinden bij mijn klanten. Gelukkig gebruiken mensen nog perforators, ordners, nietmachines en ga zo maar door. Natuurlijk kan je mopperen dat er ook mensen zijn die dit allemaal online bestellen, maar je kan je afvragen of je die consumenten ooit een klant van jouw winkel hebt mogen noemen. Iemand die altijd zijn boeken bij Bol koopt ben ik niet kwijtgeraakt. Die heb ik nooit gehad. Laat ze dus lekker hun gang gaan. Grijp alleen wel je kans als ze toch in je winkel komen en laat zien dat Bol misschien een lijstje van vier boeken heeft die andere klanten ook hebben gekocht, maar dat jij een hele winkel vol hebt met artikelen die voor hun interessant kunnen zijn. En voor 23:00 uur gekocht, morgen bij je in huis? Het kan nog veel mooier, want bij ons krijgt je het meteen al mee.
Ik probeer mij niet te storen aan alles wat online kan, zal en gaat gebeuren. Ik kan het toch niet tegenhouden en het is zelfs maar de vraag of ik dat zou willen. Ik kan er echter wel van leren. Welke boeken doen het online heel goed zonder dat ik ze in mijn winkel heb liggen? Soms bestel ik titels die ik niet heb maar wel goed scoren bij Bol. Net zoals ik dat doe met de toplijst in de krant van een andere boekenketen. Op die manier pak ik dankzij Bol toch wat extra omzet. Het maakt het plezier alleen maar groter. Ook om de e-books maak ik mij nog niet overdreven veel zorgen. De gruwelverhalen dat muziekwinkels zijn verdwenen omdat je hele cd’s kon downloaden is mijns inziens niet één op één te vergelijken met de boekwinkel. Een cd die je hebt gedownload kan je thuis op de bank beluisteren. Net zoals je een e-book thuis op je gemak kan lezen. Je moet het echter nog altijd vasthouden, de bladzijden digitaal omslaan en ieder woord in je opnemen. In tegenstelling tot muziek kan je niet lezen en tegelijk de afwas doen of op de fiets naar je werk. Hardlopen en tegelijkertijd een boek lezen? Ik zou het persoonlijk niet aanraden, maar met muziek kan het wel. Je kan je wel afvragen of het slim is van de boekverkopers om het e-book volledig over te laten aan het (eigen) online kanaal. Je moet toch een e-book in de winkel kunnen kopen? Laat de klant betalen en verstuur het boek via je kassa direct per mail. Of zet het vanuit je computersysteem op een usb stick. Hoe moeilijk kan het zijn?
Feit is dat ik iedere dag met zeer veel plezier naar mijn werk ga. Naar mijn eigen boekwinkeltje in Almere-Haven. In goede en in slechte tijden. Het blijft van mij en goed of slecht is in veel gevallen ook iets dat ik zelf kan veroorzaken of oplossen. Je hebt het niet altijd zelf in de hand maar ik ben ervan overtuigd dat je een goede kans op succes hebt als je je ziel en zaligheid erin blijft gooien, je doorlopend probeert te verplaatsen in je klanten en door hun ogen naar je eigen winkel en functioneren kijkt. Ik vraag vaak aan mensen of ze zo kritisch mogelijk naar mijn winkel of assortiment willen kijken. Geef mij alsjeblieft op mijn flikker. De dingen die goed zijn weet ik zelf ook wel te benoemen. Het gaat erom waarin ik mij kan verbeteren, waarvan ik zelf te blind en te stom ben om het te zien. Vaste klanten krijgen van mij vaak die vraag, evenals de winkeliers in mijn winkelstraat. Soms zeggen ze ronduit waar ze zich in mijn winkel aan storen. Dan kan ik wel janken van plezier. Er is dus nog steeds ruimte voor vooruitgang.
Heerlijk! Mijn dag kan niet meer stuk.
(Photo by Andre Hunter on Unsplash – Gebruikt met toestemming)