De afgelopen weken rende ik als een kip zonder kop door mijn winkel. Van eigenaar van een boekwinkel in Almere-Haven was ik plotseling omgeschoold tot helpdeskmedewerker van een postorderbedrijf. Via de mail komt er een bestelling binnen. Ik ren naar de winkel om te kijken of wij dat boek nog hebben. Vervolgens sprint ik naar ons kantoortje om de klant te mailen. WE HEBBEN HEM!
Ik schuif door naar de stoel van financieel medewerker en stuur de klant een betaalverzoekje. Vervolgens wacht ik in spanning of de betaling daadwerkelijk wordt gedaan en zodra er groen licht is vlieg ik richting de kassa om het boek aan te slaan. Met de kassabon in mijn hand schiet ik in één keer naar mijn rol van logistiek medewerker. Het boek gaat keurig in bruin papier en ik noteer naam en adres van de klant. Daarna gaat het in een hiervoor vrijgemaakte kast en leg ik hem klaar om nog dezelfde avond mijn rol als pakketbezorger te spelen en het boek naar de klant te brengen.
Lee Towers
Soms hebben wij niet de volledige bestelling op voorraad en gaan er bonnen en lijsten in groene winkelmandjes. Lopende bestellingen. Op de lijsten staan de boeken die voor die klant zijn besteld. Vaak zijn ze al betaald. Klanten doen niet moeilijk, steunen hun boekwinkel met hartverwarmende mailtjes. Het doet je goed als boekhandelaar. Er zijn dagen dat je de boekenomzet van diezelfde dag een jaar geleden bijna weet te halen. Dan is het een klein feestje en loop ik als een soort Lee Towers door mijn winkel. YES! Simon krijgt een klap op zijn rug. Astrid een dikke zoen. Je vergeet bijna dat de totale omzet nog altijd dramatisch is. Geen tijdschriften, wenskaarten, kantoor- en schrijfwaren. Alleen boeken. En vaak fors minder dan zou moeten. Maar toch… Iedere euro is een euro en met al die bestellingen kan ik over twee weken mogelijk de huur en salarissen betalen. Iedere dag is een dag. Om voor te vechten, te knokken. Het hoofd boven water houden. Ik heb de afgelopen weken nog nooit zo hard gewerkt. Zoveel uren gemaakt. Zo moe mijn bed ingestapt. Dit is een heel andere tak van sport. Ik merk echter ook dat ik er steeds beter in begin te worden.
Persoonlijk advies
Misschien hebben de stenen boekwinkels wel jarenlang zitten slapen en het onlinekanaal zonder slag of stoot vrijgelaten voor ondernemingen in binnen- en buitenland. Te makkelijk geaccepteerd dat wij daar geen tijd en expertise voor hadden. Feit is dat de onlinereuzen niets doen voor het Nederlandse boek. Ze hebben geen titel op voorraad en verkopen alleen maar bij de gratie van de stenen boekwinkels. Die betalen de boeken en investeren in de auteurs. Als je één ding merkt tijdens de lockdown is het dat lezers smachten naar persoonlijk advies. Naar menselijk contact. Naar een boekverkoper die weet wat ze bedoelen, die weet wat ze lezen. Die andere boeken kan aanbevelen. Niet een boek ‘dat andere klanten ook kochten’, maar een prachtig boek dat je geweldig gaat vinden omdat wij weten wat je graag leest. Omdat wij het zelf ook hebben gelezen. Over veel klanten ben ik de afgelopen vijf weken meer te weten gekomen dan in al die jaren daarvoor. Zijn wij eindelijk wakker geschrokken of is het een bijeffect van de huidige situatie? Werkt het twee kanten op? Misschien zijn veel klanten zich plotseling ook bewust van hoe hun wereld eruit gaat zien als winkels straks verdwijnen. Hoe dan ook, er ontstaat nog meer chemie tussen winkelier en klant en dat neemt soms heftige en zeer ontroerende vormen aan.
Utopia Avenue
Via zoveel mogelijk onlinekanalen zoek ik contact met mijn klanten. Dat kost veel tijd maar geeft tevens voldoening. Ik vertel over dat prachtige boek van David Mitchell, Utopia Avenue. In mijn winkel ligt een enorme stapel maar ik heb er de afgelopen dagen al een aantal verkocht. Wat een boek! Over een fictieve rockband in het Engeland van de jaren zestig. Hoe ze knokken voor hun plek tussen andere opkomende bands als Pink Floyd en de Rolling Stones. Het boek bestaat uit drie delen die allemaal de titel van een album van de band hebben gekregen. Ieder hoofdstuk is een songtitel en gaat over de muzikant die het heeft geschreven. Een prachtig verhaal dat zich ook voor een deel in Nederland afspeelt omdat de gitarist van Utopia Avenue uit ons land komt.
Naast mijn rol als helpdeskmedewerker, financieel medewerker, logistiek medewerker en pakketbezorger voel ik mij soms ook weer gewoon een beetje boekverkoper.
Deze column verscheen eerder op de website van Hebban | klik hier